Judith Fadois, yon medsen, te travay pandan plis pase 6 zan ann Ayiti nan yon klinik Doktè San Fwontyè kote yo trete moun ki viktim krim seksyèl. Doktè a deklare karaktè vyolan e tèrib sèten ka li rankontre kont pou demoralize li.
Dr. Fadois, ki responsab aktivite medikal nan klinik Doktè San Fwontyè "Pran men M" ki chita nan Delmas 33, fè konnen: "Nan kèk ka, mwen ta pale de mitilasyon, zak kote yo wete moso nan kò moun yo; anpil fwa yo te trete viktim yo kòm si yo pa t moun; yo te objè you senpleman."
Pratikman gang ame pran kontwòl Ayiti depi plizyè mwa.
- "Zak Kraze Zo" -
Nan kapital la, Pòtoprens, ekip Doktè Fadois ap dirije a bay viktim yo asistans medikal dijan ak sipò sikolojik ki nesesè; men severite zak vyolans yo afekte pèsonèlman anplwaye MSF yo. Doktè a, ki kalifye kèk vyòl kòm "tòti" ou "zak kraze zo", deklare "Ann oktòb ak novanm, sitiyasyon an pa t fasil ditou pou anplwaye yo. Mwen pa t panse ke yon kretyen vivan te kapab komèt kalte zak sa yo sou yon lòt kretyen vivan."
Pami premye moun ki la pou pale ak viktim yo, nou jwenn Djynie Sonia Dieujuste ak 3 kòlèg li. L ap jere an pèmanans yon liy telefòn dijans ki konfidansyèl, gratis e ki disponib pou viktim yo.
Miss Dieujuste, ki se yon enfimyè, reponn an mwayèn 2 oubyen 3 apèl telefonik pa jou sou kalte ensidan sa yo. Li deklare "Nou se moun, nou se fanm: se yon sitiyasyon ki vrèman afekte nou. Gen kèk nan viktim yo ki gen lide swisid -ki anvi touye tèt yo. Se poutèt sa nou gen sikològ ki disponib 24 sou 24 pou pran kontwòl la si yon ka depase konpetans nou"
Nan kòmansman mwa novanm 2021 an, Sephaniah, ki gen 24 ane, te rele telefòn dijans la pou rapòte ke 2 gason ki te antre nan kay li te vyole l. Li te fè deklarasyon sa a:
"Mwen t ap dòmi epi mwen te santi pòt la louvri. Mwen te panse sete matant mwen ki te retounen. 2 mesye yo te kouri sou mwen, yo flite yon pwodui sou mwen e m te pèdi konesans '.
- "Kenbe sa Sekrè" -
Sephaniah te ajoute:
"Lè m te vin repran konesans, mwen te totalman toutouni, rad mwen te chire."
Apre atak la, Sephaniah te gen entansyon al pote plent nan lapolis; men kòm li pa t ka wè figi 2 mesye yo, li te kite sa tonbe.
Youn nan bagay ki ede jenn fi yo nan sant MSF a, se le fèt ke yo jwenn tretman ak konsèy nan sant la. Men Sephaniah fè konnen lii refize pale de vyòl gang sa a ak moun ki rete menm kote avèk li. Apre manmzèl te pase yon semèn san l pa t ale lekòl, li di pwofesè li yo ak zanmi lekòl li yo tou senpleman ke li te malad.
Doktè Judith Fadois di "Nan katye yo, yon moun ki sibi kadejak soufri akoz de yon etikèt yo mete sou li; se rezon sa a ki fè viktim yo pa pale de sa."
Se pou kraze tabou sa ke MSF te ouvri sant ki te rele "Pran men m" an 2015.
- Maryaj Fòse -
Òganizasyon medikal la rekonèt tou ijans ki genyen pou konbat sèten pratik ki fè pati koutim moun yo.
Doktè Fadois te pwoteste kont konpòtman sa yo. Li deklare: "Nan pwovens yo sitou, tradisyon an se swa nou fòse ti fi a marye ak atakan li, swa fanmi viktim nan resevwa yon konpansasyon finansyèman."
MSF òganize fòmasyon pou pwofesyonèl sante yo nan tout lopital ann Ayiti... Se yon aktivite li ajoute sou swen medikal nòmal yo pou lite kont vyolans seksyèl.
